Tien jaar PleinPatrons in Borgerhout

Wat gaat het snel. Tien kaarsen blies het PleinPatronsproject eind 2023 uit. Om dat te vieren kwamen 83 huidige en voormalige PleinPatrons op 2 maart 2024 samen in het districtshuis van Borgerhout. Want daar kwam het project met een heuse receptie in het honderdjarige Gulden Boek van Borgerhout te staan. Niet zomaar, overigens. Die eer valt niet iedereen te beurt.

Tijdens een eerder districtscollege zetten woordvoerder-PleinPatron(a’)s Hafsa en Mohamed samen met andere jongeren vol overgave 25 aanbevelingen uiteen. In de mooie raadzaal luisterden de districtsburgemeester- en schepenen dan ook aandachtig. Daarna gingen de districtsbestuurders met deze jongeren in gesprek over vier keer vijf aanbevelingen per Borgerhouts plein en de omliggende buurt. Het district engageerde zich om er met de PleinPatrons en hun coaches werk van te maken tijdens de nieuwe legislatuur. En daarmee was nog niet alles gezegd.

De (ex)-PleinPatrons schoven ook zes algemene aanbevelingen naar voor die zowel stad als district in staat moeten stellen om PleinPatrons als project te verdiepen. Niet alleen in Borgerhout, trouwens. Met deze aanbevelingen kan het project ook breder uitgedragen worden naar andere districten en wijken van ’t Stad.

  1. Verhoog de inzet van PleinPatrons doorheen het jaar naar een wekelijkse inzet van twee PleinPatrons in plaats van maandelijks. Tijdens schoolvakanties worden PleinPatrons twee keer doorheen de week ingezet. Dit komt de cohesie op buurtniveau ten goede, net als de contacten met kinderen, jongeren, hun ouders en de buurtbewoners. Het gaat hier vooral om een financiële vraag. Het houdt namelijk rekening met de noden en behoeften van buurten en de middelen die daartoe geïndexeerd worden.
  2. Heb oog voor de soft- en hardware van pleinen en hun omgeving. PleinPatrona’s wijzen er op dat sommige plekken weinig tot niet toegankelijk zijn voor meisjes. Dat komt door te weinig straatlicht, te weinig vrouwelijke spelaanleidingen en binnen- en buitenhangplekken.  Verder wordt het belang benadrukt van meer aandacht voor dialoog tussen jongens en meisjes. Moeders, vrouwen en meisjes moeten veel meer gehoord worden omtrent hun verzuchtingen over veilige openbare ruimte.
  3. Investeer als stad (want dit is geen Antwerpse districtsmaterie) veel meer in het ondersteuningsbeleid van dit project. Vorming, intervisie, coaching en erkenning van de competenties en talenten van PleinPatrons worden quasi voor niets aangeboden. En dat bovenop de opdracht vastgelegd in de afsprakennota’s tussen stad en de jeugdorganisaties.  Voorzie een tussenkomst in materiaalkosten.
  4. Zorg ervoor dat PleinPatron(a’s)s beter zichtbaar zijn op de pleinen. Herkenbare Pleinpatrons trekken meer kinderen aan en geven hen een gezicht als aanspreekpunt. Hoodies, banners, een mooie spelbakfiets,… trekken meer kinderen en jongeren aan.
  5. Leg een link tussen het project PleinPatrons en de dienst Stadstoezicht. Dit moet fenomenen als sluikstorten sneller doen keren. Het bevordert de positieve beeldvorming van specifieke wijken én het mentaal welbevinden van elke pleingebruiker.
  6. Herdenk cameratoezicht. PleinPatrons geven aan dat jongeren zich op sommige plekken gewoon niet meer vrij voelen door de vele camera’s op en rond hun plein. Zij ervaren naast hun thuis, school of werk geen derde ruimte in de buurt. PleinPatrons zijn daarom vragende partij om bestaande camera’s en hun meer- of mingebruik eerst te evalueren vooraleer er nieuwe te plaatsen. PleinPatrons vragen ook plekken in de wijk die volledig cameravrij zijn.

Stof tot nadenken dus, van onderuit. Deze aanbevelingen kwamen dan ook participatief tot stand. Hoe kan het ook anders? Op die manier zag PleinPatrons destijds ook het levenslicht en ontwikkelde het zich doorheen de jaren verder. Want in datzelfde districtshuis kregen jeugdorganisaties JES, Kras Jeugdwerk en Samen Op Straat van SAAMO tien jaar geleden de vraag om samen met jongeren na te denken over kwalitatieve animatie in de openbare ruimte, op pleintjes en ter ondersteuning van events.

De PleinPatrons schoven zes aanbevelingen naar voor die zowel stad als district in staat moeten stellen om PleinPatrons als project te verdiepen.

PleinPatrons aanbevelingen

10 jaar van betekenis

Intussen volgden meer dan 150 meisjes en jongens de cursus en bijkomende modules om zich betekenisvol in te zetten op de vier Borgerhoutse pleinen en de omliggende buurten: het pleintje van Den Bleek aan de Bloemstraat, het Krugerplein, het L. Naeyaertplein en het Ter Lo-plein. 10 jaar PleinPatrons was een feest van elk van hen. En dat is maar meer dan terecht.

Sommige pleinpatrons zijn ondertussen op andere terreinen aan de slag. Enkelen onder hen zijn getrouwd en/of intussen mama of papa. Anderen wonen nog thuis of hebben een plekje op de arbeidsmarkt gevonden. Zo ontpopten drie van hen zich intussen tot professionele jeugd(opbouw)werker. Een tiental PleinPatrons ondernamen trouwens sociaal werk als studie aan de hogeschool. Kortom, op PleinPatron staat een leeftijd. Zo start een PleinPatron(a) doorgaans rond zijn of haar 16e en is die maximaal drie à vier jaar actief. Daarna onderneemt hij of zij verder stappen in het leven. Hierdoor staat de deur telkens open voor een nieuwe generatie, met de jaarlijks terugkerende cursus.

Het succes van het project PleinPatrons vond intussen ook ingang in Gent (al vijf jaar) en Brussel.

Medewerkers

filip.balthau@jes.be; zoe.demeulenaer@jes.be
pleinpatronsblogborgerhout